De winter is het seizoen waarin de open haard weer volop brandt. De warmte, het geluid van knisperend hout en de gezellige sfeer maken het aantrekkelijk om vaker de haard aan te steken. Toch brengt dit, in combinatie met een rieten dak, specifieke risico’s met zich mee. Waar veel huiseigenaren vooral letten op comfort, is het minstens zo belangrijk om aandacht te besteden aan brandveiligheid en goed onderhoud van zowel de haard als het dak.

Een rieten dak vraagt om extra aandacht

Een rieten dak is niet zomaar een dakbedekking. Het is een natuurlijk product dat warmte vasthoudt, ademt en een karakteristieke uitstraling geeft aan de woning. Bij Rietdekkers van Brabant wordt uitsluitend gewerkt met hoogwaardig Chinees riet – een materiaal dat bekendstaat om zijn sterke structuur, fijne vezel en lange levensduur. Toch blijft riet, hoe goed ook verwerkt, brandbaar. Dat betekent dat kleine fouten of achterstallig onderhoud grotere gevolgen kunnen hebben dan bij een pannendak.

Een goed aangelegd rieten dak met moderne bevestigingstechnieken is vandaag de dag veiliger dan ooit. Toch blijft de schoorsteen de meest voorkomende oorzaak van brand bij woningen met een rieten kap. Vooral in de koude maanden, wanneer de open haard vaker wordt gebruikt, stijgt het risico aanzienlijk.

Waarom de schoorsteen zo belangrijk is

Bij het stoken van hout komen roet en onverbrande deeltjes vrij. Deze hechten zich aan de binnenwand van de schoorsteen, vooral als er hout wordt gebruikt dat niet volledig droog is. Na verloop van tijd vormt zich een teerachtige laag, creosoot, die zeer brandbaar is. Zodra de temperatuur in de schoorsteen oploopt, kan deze laag spontaan ontbranden.

Wanneer dat gebeurt, ontstaat een schoorsteenbrand. In een woning met een rieten dak kan één vonk of een te hete schoorsteenwand al voldoende zijn om het riet te doen ontvlammen. Vooral bij oudere woningen, of bij een schoorsteen die rechtstreeks door het riet loopt, is het risico op overslag groot.

Regelmatig schoorsteenvegen is daarom essentieel. Het voorkomt ophoping van roet en creosoot en zorgt voor een betere trek, waardoor de haard ook efficiënter brandt.

Hoe vaak moet u de schoorsteen laten vegen?

Bij gebruik van een open haard of houtkachel geldt het advies om minstens één keer per jaar een erkende schoorsteenveger in te schakelen. Wordt er intensief gestookt, dan is twee keer per jaar nog verstandiger.
Een vakman controleert niet alleen de trek en reinigt de pijp, maar kan ook scheuren, lekkages of slechte aansluitingen signaleren voordat ze gevaar opleveren.

Let daarnaast op de doorvoering van de schoorsteen door het rieten dak. Moderne brandwerende platen en isolatiematerialen voorkomen dat warmte wordt overgedragen aan het riet. Oudere installaties kunnen beter worden gecontroleerd of aangepast, zodat ze voldoen aan de huidige brandveiligheidsnormen.

Praktische tips voor veilig stoken met een rieten dak

1. Gebruik altijd droog haardhout
   Vochtig hout veroorzaakt meer rook en roetvorming, wat het risico op schoorsteenbrand vergroot.

2. Plaats een vonkenvanger of rooster op de schoorsteen
   Zo voorkomt u dat vonken op het riet terechtkomen.

3. Sluit de haard bij afwezigheid of ’s nachts
   Laat vuur nooit onbeheerd achter, ook niet wanneer het lijkt te doven.

4. Controleer regelmatig de schoorsteenmantel
   Scheurtjes of barsten kunnen wijzen op oververhitting of slijtage.

5. Laat jaarlijks een dakinspectie uitvoeren door een ervaren rietdekker.
   Daarbij wordt niet alleen gekeken naar de aansluiting van het riet rond de schoorsteen en eventuele verdichting of slijtage, maar ook naar de staat van het loodwerk. Door dit direct te laten controleren op waterdichtheid voorkomt u lekkage of schade die ongemerkt kan ontstaan door kleine openingen of verouderde materialen.

Bij Rietdekkers van Brabant wordt traditioneel vakmanschap gecombineerd met moderne technieken. Tijdens een inspectie wordt niet alleen gekeken naar de zichtbare delen van het riet, maar ook naar de constructie eronder, de luchtstroming en de brandveiligheid. Zo blijft het dak niet alleen mooi, maar ook veilig en duurzaam.

Kleine investering, groot verschil

Een jaarlijkse controle en schoorsteenreiniging kosten relatief weinig, zeker vergeleken met de schade die een brand kan veroorzaken. Bovendien stellen veel verzekeraars eisen aan het onderhoud van de schoorsteen bij woningen met een rieten dak. Regelmatige inspectie is dus niet alleen verstandig, maar vaak ook noodzakelijk voor de geldigheid van uw verzekering.

Conclusie

Een open haard geeft sfeer, warmte en comfort – maar bij een rieten dak is voorzichtigheid geboden. Door uw schoorsteen jaarlijks te laten vegen, het dak op tijd te laten inspecteren en een paar eenvoudige voorzorgsmaatregelen te nemen, geniet u zorgeloos van een knapperend vuur.

Een veilige winter begint bij goed onderhoud. Zo blijft uw rieten dak een bron van comfort en karakter — precies zoals bedoeld.